İSTANBUL (AA) – Bu yıl teknoloji alanında pek çok gelişmeye sahne olurken, en büyük rekabet alanını yine yapay zeka oluşturdu. OpenAI tarafından geliştirilen ChatGPT’nin 2022 yılında kullanıcılara sunulmasının ardından rakipleri de kendi yapay zeka ürünlerini piyasaya sürdü.
Sahip olduğu çok geniş veri deposuyla dijital dünyanın en önde gelen şirketlerinden olan Google’ın çatı şirketi Alphabet, 2023’ün ilk çeyreğinde yapay zeka sohbet robotu Bard’ı kullanıcılarının beğenisine sundu. Tıpkı ChatGPT gibi yapay zeka destekli sohbet yapabilen Bard, ChatGPT’nin en büyük rakibi olarak görülüyor.
Google, 2023’te bununla da yetinmeyerek yine Gemini olarak isimlendirdiği sadece metinleri değil aynı zamanda görüntüleri, videoları ve sesleri de anlayabilen yeni yapay zeka modelini de duyurdu. Gemini’nin, görsel olarak pek çok nesneyi tanıyabildiği; bunlarla ilgili yorum yapabildiği ve tahminlerde bulunabildiği belirtildi.
Anadolu Ajansı ilk yapay zeka haberini ChatGPT’ye yazdırdı
Yapay zekada yaşanan gelişmeler mesleklerin dönüşümüne de hız kazandırıyor. Yapay zeka araçları bazı mesleklerin yerini almaya hazırlanırken, bazı alanlarda da çalışanlara yardımcı bir rol üstleniyor.
Yapay zekanın yardımcı rol üstleneceği mesleklerden birisi de gazetecilik olarak öne çıkıyor. Anadolu Ajansı da haberlerinde yapay zekanın kullanımı ile ilgili çalışmalarını sürdürüyor.
Anadolu Ajansı, bu kapsamda yapay zeka yardımıyla ürettiği ilk haberini 17 Mart 2023’te “Togg için ön siparişler açıldı” başlığıyla abonelerine servis etti. Haberde AA muhabirleri ChatGPT’ye Togg ile ilgili genel bilgileri verirken, ChatGPT’den bu bilgilerin AA’nın haber tarzına uygun olarak haberleştirmesi istendi. Ardından AA muhabirleri, haberi son kez kontrol ederek abonelere servis etti.
Deep fake videolarla dolandırıcılık artış gösterdi
Teknolojide 2023 yılına damga vuran önemli olaylardan diğeri metinsel açıklamalardan görüntüler oluşturan yapay zeka uygulamalarındaki gelişmeler oldu.
Amerika Birleşik Devletleri Eski Başkanı Donald Trump’ın yargılandığı dava ile ilgili polisler tarafından yerde sürüklendiği görsellerin kamuoyunda gerçek gibi algılanması sonrası “fake news” (yalan haber) tartışmaları gündemin üst sıralarında yer aldı.
Deep fake videolarla yapılan dolandırıcılık faaliyetlerinde de 2023 yılında büyük artış yaşandı. Kişilerin görüntülerini ve seslerini taklit etmeye olanak veren teknolojilerdeki gelişmelerle beraber dolandırıcıların da 2023’te en çok kullandığı yöntemlerden biri deep fake videolar oldu. Ayrıca pek çok şirket deep fake videoların tespit edilmesi için de çalışmalarına hız verdi.
Türkiye kendi yapay zekasını geliştirecek
Yapay zeka alanında Türkiye açısında da önemli gelişmeler yaşandı. Baykar Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Bayraktar’ın Türkçe büyük dil işleme projesini başlattıklarını duyurmasıyla Türkiye’nin yapay zeka alanındaki önemli atılımlarından birisi açıklanmış oldu.
Aralık ayında düzenlenen Uluslararası Girişimcilik Zirvesi Take Off İstanbul’da konuşan Bayraktar, “Baykar’dan ve Cezeri’den ekiplerimiz ile bütün dilleri kapsayacak şekilde, Türkçe merkezli, tümüyle açık kaynak, büyük doğal dil işleme modeli projesini başlattık.” ifadelerini kullanmıştı.
Türkiye’nin otomobili Togg yollarla buluştu
2023 yılına damga vuran en önemli olaylardan birisi de bir otomobilden daha fazlasını içeren ve akıllı cihaz olarak da ifade edilen Togg’un yollarda boy göstermeye başlaması oldu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın çağrısıyla birlikte Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin (TOBB) liderliğinde başlayan yatırımcı arayışı kısa sürede tamamlanmış, 2 Kasım 2017’de “Türkiye’nin Otomobili Projesi, Ortak Girişim Grubu İşbirliği Protokolü”, Anadolu Grubu, BMC, KÖK Grubu, Turkcell Grubu, Zorlu Holding ve TOBB arasında imzalanmıştı.
O tarihten sonra çalışmalarına başlanan proje, ilk meyvesini 2023 yılında Togg T10X modeli ile verdi. T10X’in hayata geçmesiyle sadece otomobil olarak değil içinde birçok teknolojik sistemin de bulunduğu bir “akıllı cihaz” kullanıcıların beğenisine sunulmuş oldu.
ABD-Çin çip savaşı 2023’te de devam etti
ABD ve Çin arasında yaşanan çip krizinde Çin’in çip üretiminde kullanılan ham maddelere ihracat kısıtlaması getirmesiyle iki ülke arasındaki çekişme 2023 yılında bir üst safhaya taşındı.
Avrupa endüstri derneği Critical Raw Materials Alliance’a (CRMA) göre dünya çapındaki germanyumun yaklaşık yüzde 60’ını elinde bulunduran Çin’in bu hamlesi, iki ülke arasındaki çip çekişmesinin ileriki yıllarda da devam edeceğinin sinyallerini verdi.
Teknoloji şirketleri 2023’te 260 bin kişiyi işten çıkardı
Kovid-19 salgınının başlangıcından bu yana teknoloji dünyasındaki işten çıkarmaları takip eden Layoffs.fyi sitesinde yer alan bilgilere göre, teknoloji şirketlerindeki işten çıkarmalar 2023 yılında da devam etti.
Bu yıl aralarında Google, Microsoft ve Amazon’un da bulunduğu 1179 teknoloji şirketi 260 binden fazla kişiyi işten çıkardı.
En zengin 10 kişiden 8’i teknoloji sektöründen
Bloomberg Billionaires Index’inde yer alan verilere göre, 2023 yılında dünyanın en zenginleri listesinde teknoloji alanında faaliyet gösteren kişilerin ağırlığı ön plana çıktı.
Listeye göre, 2023 yılında listenin zirvesinde uzay çalışmalarından çipe, akıllı araçlardan sosyal medyaya kadar pek çok alanda faaliyet gösteren ABD’li milyarder Elon Musk yer alıyor. Musk’ın 235 milyar dolarlık serveti bulunuyor.
Listede teknoloji alanında faaliyet gösteren diğer milyarderler ise 178 milyar dolarlık servetiyle 3. sırada bulunan Jeff Bezos, 140 milyar dolarla 4. sırada yer alan Bill Gates, 130 milyar dolarla 5. sıradaki Steve Ballmer, 128 milyar dolarla 6. sırada bulunan Mark Zuckerberg, 128 milyar dolarla 7. sırada yer alan Larry Page, 124 milyar dolarla 8. sıradaki Larry Ellison ve 121 milyar dolarla 9. sırada bulunan Sergey Brin’den oluştu.
Muhabir: Abdulkadir Günyol